Kortom, jongeren waarderen volwassenen wel om hun inbreng, maar zij zijn zeker niet de enige bron. Het is goed als ouders en leerkrachten zich dat realiseren. “Vooral de persoonlijke verhalen van ervaringsdeskundigen – bijvoorbeeld verhalen van slachtoffers, plegers of omstanders van seksueel geweld - raken jongeren diep”, zegt Marijke. “Ik sprak met jongeren die zelf wel eens een naaktfoto van iemand anders hadden doorgestuurd en zich niet bewust waren geweest van de gevolgen. Als ze van tevoren een verhaal hadden gehoord van een slachtoffer, of van een pleger met berouw, hadden ze het nooit gedaan, vertelden ze.”

Marijke raadt ouders aan om ook plegerschap bespreekbaar te maken: praat met kinderen over het respecteren van andermans seksuele grenzen, offline en online. “Dat is natuurlijk lastig, je wilt je kind niet als potentiële dader zien. Maar dit is wel nodig, als we seksueel geweld bij de wortel willen aanpakken.”

Taboe doorbreken

Ervaringsverhalen kunnen er bovendien voor zorgen dat jongeren hulp inschakelen als hen iets naars overkomt, omdat ze ook horen wat je dan kunt doen. Marijke: “Veel slachtoffers van sexting-misbruik schamen zich. Er heerst echt een taboe op: ‘wat stom dat je die foto ook stuurde’. Het begint dus met erover praten, in positieve zin. ‘Oh tof, je date online met iemand’, of ‘Je stuurt wel eens sexy foto’s, hoe gaat dat dan?’ Respecteer dat jongeren dat doen, en maak iemand niet schuldig als een ander hier misbruik van maakt." 

Marijke valt met de deur in huis: “Het is opvallend dat we als volwassenen het gesprek met jongeren vaak meteen beginnen met de risico’s van online seks en de gevaren die op de loer liggen. Ik pleit ervoor om open te luisteren naar wat onze kinderen doen, bijvoorbeeld door vragen te stellen over welke apps ze hebben en waarom ze die leuk vinden. Door niet te oordelen creëer je een veilige band. En pas als kinderen zich veilig en geaccepteerd voelen, geven ze het aan als het mis gaat."

Ze vervolgt: “Zeker, het is belangrijk om op de hoogte te zijn van gevaren online: de verspreiding van sexting-materiaal, sextortion, ongewenste ‘dick picks’, grooming enz. Maar seksualiteit is zoveel meer dan deze gevaarlijke kant. Voor mijn onderzoek sprak ik met tientallen jongeren en ze vonden het fijn om gewoon over seksualiteit te praten. Op school, maar ook thuis, ervaren jongeren dat ze door volwassenen vaak belerend toegesproken worden. Ze voelen zich hierdoor niet serieus genomen en haken af, wat jammer is, omdat ze volwassenen wel degelijk een waardevolle bron van informatie vinden. Tegelijkertijd willen ze ook iets weten over de beleving van seks, ervaringen en meningen uitwisselen. Dit laatste doen ze ook heel graag met leeftijdsgenoten.” 

“Kijk als volwassene met een open houding naar wat je kind online doet”